Zaburzenia lipidowe

Na temat zaleceń i przeciwwskazań żywieniowych przy zaburzeniach lipidowych można mówić wiele.

Nie będę przytaczać tu listy produktów, które wolno w niej spożywać lub których kategorycznie unikać.

Temat ten szeroko omawiany jest na wielu stronach internetowych. Przedstawię jednak Państwu kilka zasad przygotowywania sobie posiłków, jak też ogólne zasady diety niskocholesterolowej.

Przygotuj posiłki w odpowiedni sposób

– najwłaściwszą formą przygotowywania posiłków jest gotowanie na wodzie, na parze, pod ciśnieniem,

– potrawy piec w folii przezroczystej, pergaminie, na ruszcie, na rożnie. Możesz stosować również duszenie, które jednak powinno być częściowo zmodyfikowane poprzez zastosowanie do obsmażania patelni teflonowych, dzięki czemu obsmażanie może odbywać się bez dodatku tłuszczu,

– smażenie dozwolone jest tylko w przypadku omletów i jajecznicy na białkach lub w przypadku ryb, bez skóry (w ograniczonej ilości). Do smażenia należy stosować olej rzepakowy lub oliwę z oliwek (oliwę z oliwek tylko do krótkiego smażenia),

– usuwaj tłuszcz z mięsa i skórę z drobiu zanim zaczniesz przygotowywać posiłek,

– nie zagęszczaj zup i sosów, jeśli musisz to odrobiną mąki i wody lub mleka,

– warzywa najlepiej spożywaj w postaci surówek z dodatkiem oleju, gotowane w wodzie lub na parze oraz w formie soków.

Zasady diety niskocholesterolowej

– w diecie ważne jest codzienne spożywanie warzyw (4 porcje dziennie) i owoców (3 porcje dziennie), które dostarczają witamin, składników mineralnych, błonnika pokarmowego oraz flawonoidów, zmniejszających działanie cholesterolu we krwi,

– zalecane produkty zbożowe: ciemne pieczywo, kasze gruboziarniste (gryczana, jęczmienna, jaglana), płatki owsiane, musli, ryż brązowy,

– zmniejszenie spożycia tłuszczów zwierzęcych na rzecz tłuszczów roślinnych, głównie wielonienasycone kwasy tłuszczowe z grupy omega 3,

– unikanie produktów będących bogatym źródłem cholesterolu (jaja, podroby),

– ilość spożytego cholesterolu nie powinna przekraczać 200 mg/dzień,

– należy spożywać tłuste ryby 2-3 razy w tygodniu (zawierają kwasy tłuszczowe z grupy omega 3),

– dieta powinna być ubogo tłuszczowa, mięso czerwone nie więcej niż 3 razy w tygodniu,

– sery o średniej zawartości tłuszczu oraz mięsne i rybne pasty raz w tygodniu,

– ciasto domowe, biszkopty i wyroby cukiernicze przygotowane z dodatkiem odpowiednich margaryn zawierających kwasy tłuszczowe wielonienasycone lub olejów, 2 razy w tygodniu,

– frytki i ziemniaki pieczone na właściwym oleju, raz na 2 tygodnie,

– odpowiednia kaloryczność posiłków dostosowana do aktywności fizycznej,

– w przypadku współistniejącej otyłości, zaleca się dietę o obniżonej kaloryczności,

– dieta nie powinna zawierać dużo soli, gdyż sól zwiększa ryzyko nadciśnienia tętniczego,

– ograniczenie spożycia słodyczy oraz produktów bogatych w cukry proste,

– ograniczenie spożycia alkoholu do 30 g etanolu/dziennie dla mężczyzn i 15 g etanolu/dziennie dla kobiet,

– wypijać należy około 1,5 l płynów na dobę (woda mineralna, herbatki ziołowe, soki warzywne niesłodzone, herbata zielona).

Przykładowe elementy jadłospisu dla osób z hipercholesterolemią

Zupa szpinakowa

50 g włoszczyzny bez kapusty oczyścić, pokroić i ugotować wywar, włoszczyznę przetrzeć. 50 g szpinaku zemleć w maszynce. Włoszczyznę i szpinak dodać do wywaru. Sporządzić zawiesinę z 50 ml mleka 0,5% i łyżeczki mąki, podprawić zupę i zagotować. Łyżeczkę oliwy dodać do ugotowanej zupy. Doprawić sokiem z cytryny.

Zupa z soi

30 g włoszczyzny bez kapusty umyć i pokroić, ugotować. 100 g pomidora umyć, pokroić i podsmażyć. 50 g soi moczyć 12 godzin, przecedzić, wypłukać, ugotować w osolonej wodzie, zmielić. Połączyć z warzywami i zaprawić mąką.

Sałatka grecka

100 g sałaty i średniego pomidora umyć. Sałatę porwać, pomidora pokroić w kostkę. 50 g niskotłuszczowego sera feta pokroić i dodać do sałaty i pomidora, udekorować 10 g oliwek czarnych.

Ryba pieczona z jabłkami

200 g fileta z morszczuka opłukać, skropić sokiem z cytryny i zostawić na 20-30 minut. Naczynie żaroodporne posmarować oliwą. 100 g jabłka obrać, opłukać i pokroić w plastry. W naczyniu ułożyć plastry jabłka, rybę, popieprzyć i piec w piekarniku 30 minut. Przed podaniem posypać zieleniną

Zupa z soczewicy

Soczewicę (15 g) ugotować w wywarze z chudego mięsa (250 ml) z włoszczyzną i cebulą. Doprawić czosnkiem, majerankiem, kminkiem i pieprzem.

Barszcz ukraiński

Pierś z kurczaka ugotować z włoszczyzną (100 g), cebulą, burakami (100 g), listkiem laurowym i zielem angielskim. Dodać starte średnie jabłko i doprawić pieprzem. Zabielić 30 g jogurtu 0%.

Agata Tabor – pielęgniarka szkolna

Na podstawie: www.zmieniamyprzyzwyczajenia.pl