5 minut o…
…Pomniku Tadeusza Kościuszki.
Witam Państwa !
Jak wiemy rok 2017 został ustanowiony przez Sejm i Senat Rokiem Tadeusza Kościuszki, w związku z przypadającą 200. rocznicą jego śmierci. Patronat nad obchodami objęła Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury UNESCO. Rok Kościuszkowski ustanowiono także w Stanach Zjednoczonych.
Gmina Sadowne również przygotowuje się do tych wydarzeń. Postanowiliśmy wyremontować pomnik Tadeusza Kościuszki, który znajduje się na skwerze w Sadowem. Pomnik z długoletnią historią, który powstał w czasach zaborów w podzięce za uwłaszczenie chłopów, carowi Aleksandrowi II w 1867 r. Jak opisują źródła: „Na pamiątkę uwłaszczenia włościan dnia 14 lutego/2 marca 1864 r. włościanie gminy Płatkownica Bogu na chwałę Monarsze Aleksandrowi II na szczerą pamiątkę ten pomnik wynieśli dnia 19 lutego/2 marca 1867 r.”. Pod koniec I wojny światowej mieszkańcy postanowili przebudować pomnik i poświęcić go Tadeuszowi Kościuszce: „Tadeuszowi Kościuszce w setną rocznicę 1817 – 1917 Rodacy”.
200. rocznica śmierci i obchody z tym związane dodatkowo zmobilizowały nas, aby w roku kościuszkowskim dokonać remontu pomnika. Chcemy przywrócić blask tego wyjątkowego obelisku. Jak pamiętacie, w czerwcu na łamach infosadowne oraz facebooka pokazaliśmy Wam dwie propozycje nowego pomnika. Aprobatą mieszkańców było, aby pomnik został odbudowany w niezmienionej formule. Następnie zwróciliśmy się do Instytutu Pamięci Narodowej o wsparcie tej inwestycji. Pomysł remontu pomnika spodobał się tak bardzo, że IPN postanowił sfinalizować całość inwestycji. Na początku września wysłaliśmy zapytania ofertowe do firm, które podjęłyby się wykonaniu remontu. Otrzymaliśmy 3 oferty, a najlepszą okazała się oferta firmy GRANITY SKWARA GROUP S.C. Wartość inwestycji to 60 tys. zł.
Od wczoraj mogliście zobaczyć, że wykonawca pracuje już w terenie. Pomnik został rozebrany, gdyż po odsłonięciu konstrukcji głównej stwierdzono, że również nadaje się do wymiany. Czekamy na efekty pracy wykonawcy, ale możemy już zdradzić, że do połowy października nowy pomnik Tadeusza Kościuszki będzie gotowy. A dla osób, które nie mogą doczekać się, aby go zobaczyć: na załączonym zdjęciu możecie zobaczyć wizualizacje naszej inwestycji. Mamy nadzieję, że dzięki remontowi pomnik będzie stał długie lata, a dzięki temu pamięć naszego rodaka i patrona głównej ul. Sadownego w naszych sercach nie zginie.
A teraz trochę historii o naszym Wielkim Rodaku….
Tadeusz Kościuszko – Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej i przywódca ogólnonarodowego powstania – insurekcji kościuszkowskiej. Polski i amerykański generał, niezłomny bojownik w walkach o niepodległość. Pochodził ze średniej szlachty. Po ukończeniu szkoły średniej kształcił się w Szkole Rycerskiej, a następnie jako stypendysta wyjechał do Paryża. W 1774 roku w stopniu kapitana artylerii powrócił do kraju. Rok później wyjechał do Ameryki, by wziąć udział w walce o niepodległość Stanów Zjednoczonych. Jako inżynier wojskowy fortyfikował Filadelfię i obozy amerykańskiej armii północnej. Jest też twórcą budynków szkoły wojskowej West Point. W październiku 1775 roku został mianowany przez Kongres pułkownikiem, a w 1783 r. mianowany został generałem brygady. W 1784 r. roku wrócił do Polski i osiadł w Siechnowicach. W 1789 r. powołany został do wojska polskiego w stopniu generała – majora. W 1792 roku w czasie wojny polsko–rosyjskiej walcząc w armii koronnej odznaczał się w bitwach pod Zielenicami, a zwłaszcza pod Dubienką. Po przystąpieniu Stanisława Augusta do Targowicy podał się do dymisji i wyjechał do Lipska. W 1793 r., z ramienia emigracji polskiej, udał się do Paryża, by uzyskać pomoc dla Polski od francuskiego rządu rewolucyjnego. Jego misja nie powiodła się. Przewidziany na przyszłego wodza powstania w Polsce, brał udział w pracach zaprzysiężenia powstańczego w latach 1793-1794. We wrześniu 1793 r., uznając brak możliwości zorganizowania skutecznego powstania narodowego, wyjechał do Włoch. Powrócił do Polski w marcu 1794 roku. Po ogłoszeniu insurekcji w Krakowie (24.III.1794 roku) Kościuszko objął władzę dyktatorską jako Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej. W czasie trwania walk stosował nową taktykę w zakresie współdziałania broni, starając się rekompensować niedostateczne uzbrojenie i wyszkolenie armii powstańczej. Wykazał duże umiejętności w zakresie fortyfikacji polowych. Rozbicie wojsk rosyjskich w bitwie pod Racławicami (4.IV.1794 r.) umożliwiło spokojniejsze organizowanie armii polskiej i pozyskanie chłopów. Dla zjednania wsi ogłosił dwa uniwersały (pod Winiarami 2.V 1794 i Połańcem 5.V 1794 roku) znoszące poddaństwo osobiste i ograniczające pańszczyznę. Po klęsce pod Maciejowicami (10.X.1794 r.) więziony w twierdzy pietropawłowskiej w Petersburgu. Zwolniony przez cara Pawła I w 1796 roku, po złożeniu przysięgi wierności carowi, w 1797 roku wyjechał do Stanów Zjednoczonych. W lipcu 1798 roku przybył do Paryża, gdzie współdziałał przy tworzeniu Legionów polskich. Sprzeciwiał się jednak wiązaniu sprawy polskiej z Napoleonem, któremu nie ufał. W 1799 roku brał udział w zakładaniu w kraju Towarzystwa Republikanów Polskich. Zmarł w Szwajcarii (w Solurze), gdzie spędził ostatnie lata swego życia. Ciało Kościuszki przewieziono w 1818 roku do Krakowa, gdzie spoczywa w kryptach królewskich obok ks. Józefa Poniatowskiego.
Źródło:
1. http://www.kopieckosciuszki.pl/pl/tadeusz-kosciuszko,
2. https://pl.wikipedia.org/wiki/Tadeusz_Ko%C5%9Bciuszko
15 października w Gminie Sadowne odbędzie się odsłonięcie i poświęcenie pomnika Tadeusza Kościuszki. Uroczystą Mszą Św. o godz. 11.00 rozpoczniemy obchody, na które zaprosiliśmy wielu znakomitych gości.
Również Was drodzy mieszkańcy zapraszamy do uczestnictwa w uroczystościach.
pozdrawiam
Wójt Gminy Sadowne
Waldemar Cyran