Wielkanoc, „święcone” tylko dla najbliższych

Święta to doskonała okazja do wzmocnienia nadwątlonych więzi rodzinnych, ale chyba nie tym razem. Wkrótce Wielkanoc, a pandemia trwa. „Święconym” podzielimy się chyba tylko z najbliższą rodziną.

Zbliża się Wielkanoc, więc zapewne myślimy już o potrawach świątecznych. Przebywając z konieczności w domu, mamy trochę czasu, który możemy spożytkować na planowanie świąt. Już teraz dołóżmy starań, aby święcone, czyli wielkanocne śniadanie, w niczym nie odbiegało od tych z lat poprzednich, ale i nie uchybiało tradycji.

Zadbajmy też o dekorację stołu i domu świątecznymi ozdobami, a także przygotujmy potrawy, które kojarzą się nam z tymi właśnie świętami. Śniadanie wielkanocne nie musi być wystawne, a wręcz skromniejsze niż zwykle i tym samym zdrowsze.

Przesyłam Państwu kilka przepisów – nie jest to zdalne nauczanie, jak choćby takie, które w tej chwili może uskuteczniać wśród swoich uczniów nasze Technikum Żywienia i Usług Gastronomicznych, ale tylko propozycja przygotowania świątecznego śniadania. Może ktoś z Państwa lub właśnie Technikum ma inne pomysły. Zapraszamy do podzielenia się nimi z naszymi mieszkańcami… smacznego!

Przystawka z jaj z łososiem i oliwkami

Składniki: 12 jaj ugotowanych na twardo, 3 duże plastry łososia, 2 cykorie, 12 oliwek, pół marynowanego strąka papryki, łyżka posiekanego szczypiorku, kilka gałązek kopru, pół cytryny, 4 łyżki majonezu, 2 łyżki gęstej śmietany, estragon, tymianek, sól, pieprz.

Wykonanie: jaja obrać, pokroić wzdłuż na połowy. Listki cykorii umyć, osuszyć, 12 z nich posmarować majonezem. Na każdym posmarowanym listku położyć połówkę jaja. W żółtka wcisnąć po oliwce. Paprykę pokroić w drobną kostkę. Jaja z oliwkami posypać papryką i szczypiorkiem. Udekorować pozostałymi listkami cykorii. Plastry łososia przekroić na połowy i owinąć nimi pozostałe połówki jaj w taki sposób, aby częściowo było je widać. Majonez wymieszać ze śmietaną, przyprawić ziołami, solą i pieprzem. Na łososiu położyć po łyżce sosu i po małej gałązce kopru. Jaja z łososiem udekorować cząstkami cytryny.

Sałatka drobiowa z cytrusami

Składniki: 2 nieduże ugotowane piersi kurczaka, główka sałaty, 2 owoce kiwi, 2 jabłka, pomarańcza, 2 mandarynki. Sos: 3 łyżki oleju słonecznikowego, pół cytryny, estragon, tymianek, cukier, sól, pieprz.

Wykonanie: sałatę umyć, osączyć, porwać na małe kawałki. Mięso pokroić w kostkę. Owoce, umyć, obrać ze skórki. Pomarańcze i mandarynki podzielić na cząstki i obrać z błonek. Jabłka pokroić w kostkę, kiwi w półplasterki. Ułożyć wszystkie składniki w salaterce. Olej wymieszać z sokiem cytrynowym, przyprawić ziołami, solą, pieprzem i cukrem. Polać sałatkę sosem, odstawić na godzinę do lodówki.

Ryżowa sałatka

Składniki: 2 szklanki ryżu ugotowanego na sypko, 4 jaja na twardo, po 15 dag ogórków konserwowych i cebuli, po 2 łyżki posiekanej natki pietruszki i szczypiorku, duże kwaskowe jabłko, 4 ząbki czosnku, pół szklanki majonezu, 3-4 łyżki gęstej śmietany, łyżka musztardy, cukier, sól, pieprz, sok z cytryny, zielenina do dekoracji.

Wykonanie: czosnek rozetrzeć z solą, wymieszać z majonezem, śmietaną i musztardą. 3 jaja, ogórki i cebulę pokroić w drobniutką kostkę. Jabłko obrać, zetrzeć na tarce o dużych oczkach. Ryż wymieszać z jajami, ogórkami, cebulą, jabłkiem i posiekaną zieleniną, doprawić do smaku sokiem z cytryny i przyprawami, połączyć z 2/3 sosu. Wyłożyć na salaterkę, polać resztą sosu, udekorować cząstkami jaja i zieleniną. Sałatka będzie wyglądała efektowniej, jeśli ozdobimy ją konserwowym ogórkiem, cebulą, kolorową papryką lub innymi warzywami.

Żur z kiełbasą

Składniki: 1-1,5 szklanki dobrze ukwaszonego żytniego żurku, 4 ziemniaki, 30 dag cienkiej kiełbasy, kostka bulionu wołowego, pół szklanki gęstej śmietany, ząbek czosnku, łyżeczka vegety, łyżka majeranku, 2 listki laurowe, 2-3 ziarenka ziela angielskiego, sól, pieprz.

Wykonanie: ziemniaki umyć, obrać, pokroić w kostkę, zalać 6-7 szklankami zimnej wody. Dodać bulion, pokrojoną w kawałki kiełbasę i gotować do momentu, aż ziemniaki będą miękkie. Pod koniec gotowania dodać vegetę, roztarty z solą czosnek, listki, ziele i żurek przecedzony przez niezbyt gęste sito. Przyprawić solą, pieprzem, majerankiem. Śmietanę zahartować, mieszając z kilkoma łyżkami gorącego żuru, po czym dodać do zupy. Zagotować. Żurek można podawać z cząstkami jaj na twardo.

Pasztet

Składniki: po 30 dag różnych mięs bez kości: schabu karkowego, cielęciny, wołowiny, piersi indyka lub królika, 30 dag wątróbek drobiowych, 50 dag surowego boczku, 4-5 suszonych grzybów, 3 cebule średniej wielkości, 6 jaj, 2 listki laurowe, 8-10 ziaren ziela angielskiego, łyżeczka vegety, łyżeczka zmielonej gałki muszkatołowej, sól, pieprz, bułka tarta i tłuszcz do nasmarowania formy.

Wykonanie: Mięso opłukać, pokroić na niezbyt duże kawałki. Do garnka włożyć boczek, zalać wodą i chwilę gotować na małym ogniu. Dodać pozostałe mięso (z wyjątkiem wątróbek), obraną cebulę, opłukane grzyby, vegetę, sól, pieprz, ziele angielskie i listki laurowe. Gotować pod przykryciem na małym ogniu do miękkości. Wątróbkę obgotować przez 2-3 minuty w osobnym naczyniu. Ugotowane składniki osączyć, wystudzić i przekręcić 2-3 razy przez maszynkę. Dodać jaja, doprawić do smaku gałką, solą i pieprzem, dokładnie wyrobić. Dwie keksówki wysmarować tłuszczem, posypać bułką tartą i napełnić masą, dokładnie ugniatając. Piec około godziny w temperaturze 200 st. C.

Galaretki z ryb

Składniki: 50 dag filetów z mintaja lub morszczuka, 2 marchewki, pietruszka, po kawałku selera i pora, cebula, 2 jaja ugotowane na twardo, 4 łyżki groszku konserwowego, 2 białka do sklarowania galarety, 1 dag żelatyny, 2 liście laurowe, 3 ziarenka ziela angielskiego, vegeta, pieprz, sól, zielenina do dekoracji.

Wykonanie: warzywa umyć, oczyścić. Z włoszczyzny, cebuli i przypraw ugotować 2-2,5 szklanki wywaru. Gdy warzywa będą prawie miękkie, dodać rybę i gotować na małym ogniu jeszcze ok. 20 minut. Żelatynę namoczyć w 3-4 łyżkach zimnej wody. Wywar przecedzić i jeśli zostało go mniej niż 0,5 l, dodać przegotowanej wody i przyprawić. Rozprowadzić napęczniałą żelatynę gorącym wywarem. Jeśli zostało go mniej niż dwie szklanki, dodać nieco przegotowanej wody. Do przestudzonego wywaru dodać białka, ubić trzepaczką, zagotować. Odstawić na 20 minut, po czym zdjąć pianę i przecedzić przez gazę lub gęste sito. Rybę pokroić w dwucentymetrowe paseczki, a z marchwi wykroić dekoracyjne formy. Jaja obrać, pokroić w cząstki. Przygotować 8 filiżanek. Na dno każdej z nich wlać po łyżce gęstniejącej galarety. Gdy zastygnie, ułożyć kawałeczki ryby, marchew, jaja i groszek. Zalać resztą galarety, zastudzić. Przed wyłożeniem na półmisek maczać filiżanki w gorącej wodzie, podważać galaretki nożem i wyjmować, przewracając filiżanki do góry dnem. Udekorować zieleniną, podawać z pieczywem i ostrym sosem, np. chrzanowym.

Parzona babka drożdżowa

Składniki: 25 dag mąki, 5 żółtek, nieco mniej niż pół szklanki cukru, pół szklanki mleka, 6-7 dag masła, 3 dag drożdży, 5 dag rodzynków, łyżka spirytusu, esencja rumowa. Lukier: 10 dag cukru pudru, sok z połowy cytryny, skórka pomarańczowa do dekoracji.

Wykonanie: masło zagotować z mlekiem. Wsypać mąkę, energicznie wymieszać ciasto. Wystudzić. Drożdże rozetrzeć z łyżką cukru, łyżką mąki i zostawić na kilka minut w ciepłym miejscu. Do zaparzonego ciasta dodawać po jednym żółtku, ciągle ucierając. Na koniec dodać drożdże, resztę cukru, rodzynki, kilka kropel esencji i spirytusu. Ciasto dobrze wyrobić, odstawić do wyrośnięcia na 20-25 minut, po czym znów wyrobić i jeszcze raz zostawić do wyrośnięcia. Wyłożyć do formy wysmarowanej tłuszczem, odczekać, aż podrośnie, i wstawić do piekarnika nagrzanego do 160-170 st. C. Upiec na złoty kolor. Cukier połączyć z sokiem, dodać łyżkę przegotowanej letniej wody i ucierać ok. 20 minut. Gotową babkę oblać lukrem, ozdobić skórką pomarańczową.

Sernik lekki

Składniki: 50 dag tłustego sera twarogowego, 2 jaja, 5 białek, pół szklanki cukru pudru, cukier waniliowy, łyżka mąki pszennej, 100 ml (nieco mniej niż pół szklanki) mleka, 5 dag rodzynków, pół torebki okrągłych biszkoptów, kiwi, pomarańcza, wiórki kokosowe do dekoracji. Polewa: po 3 łyżki kakao, gęstej śmietany i cukru, 5 dag masła.

Wykonanie: ser przepuścić przez maszynkę, dodać żółtka, mąkę połowę cukru, cukier waniliowy i ucierać na jednolitą masę. Białka ubić na sztywno, pod koniec ubijania dodać resztę cukru. Masę serową wymieszać z mlekiem, rodzynkami i pianą. Tortownicę wysmarować z tłuszczem. Na dnie ułożyć warstwę biszkoptów, wyłożyć na nie masę serową. Wstawić do piekarnika nagrzanego do 180-200 st. C. Po kilkunastu minutach nieco zmniejszyć temperaturę. Piec około godziny. Wszystkie składniki polewy wymieszać w rondelku i ogrzewać na małym ogniu do całkowitego rozpuszczenia. Wystudzony sernik oblać polewą, udekorować owocami lub wiórkami.

DOBRE RADY

– aby mąka zmieszana z wodą pozostała jednolita i nie wytworzyła grudek, należy dodać do niej szczyptę soli,

– aby z pękniętego jajka podczas gotowania nie wypłynęło białko, należy do wody dodać łyżeczkę octu lub sok z cytryny,

– aby natka pietruszki, koperek i szczypiorek dłużej zachowały świeżość, należy wstawić je do wody z odrobiną soli,

– aby usunąć z rąk przykry zapach cebuli, należy przed myciem przetrzeć je solą,

– aby cukier się szybciej skarmelizował, przed podgrzewaniem należy do niego dodać odrobinę soku z cytryny lub octu,

– aby usunąć piasek z grzybów (gąski, kurki itp.), należy je umyć w osolonej wodzie – wtedy łatwiej wypłukać piasek,

– aby grzyby nie sflaczały, nie należy ich moczyć zbyt długo, gdyż blaszki wielu grzybów łatwo wchłaniają wodę,

– sitko używane do przesiewania mąki trzeba myć wyłącznie w zimnej wodzie. Jeśli umyjemy je w ciepłej wodzie, oczka mogą się zakleić,

– jeśli przed wyciśnięciem soku cytrynę włożymy na 10-15 minut do gorącej wody – wyciśniemy z niej dużo więcej soku. Można także przed wyciskaniem ugnieść cytrynę ręką albo chwilę turlać po stole,

– aby przecięta cebula zachowała świeżość, należy ją przechowywać zawiniętą w folię spożywczą,

– gorzki posmak cykorii można wyeliminować, zanurzając ją na pół godziny w ciepłej wodzie,

– aby jajka nie pękały podczas gotowania, do wody należy dodać szczyptę soli lub kilka kropli soku cytryny,

– czosnek gorzknieje wskutek długiego smażenia, dlatego do potraw powinno się dodawać rozdrobniony czosnek dopiero wtedy, gdy potrawa będzie niemal gotowa,

– aby ciasto ładnie zarumieniło się, należy przed pieczeniem posmarować je jajkiem ubitym z 1-2 łyżkami mleka,

– ciasto łatwiej wyjmiemy z formy, jeśli po wyjęciu z piekarnika blachę zanurzymy w wodzie lub ustawimy na zwilżonej ściereczce,

– aby w mące, kaszy i ryżu nie zalęgły się szkodniki, do pojemników lub torebek włożyć po listku laurowym,

– aby łatwiej rozsmarować na cieście lukier lub polewę, należy nóż do smarowania zanurzyć na 5 minut w zimnej wodzie lub schłodzić w lodówce,

– aby łatwiej pokroić wilgotne, miękkie biszkoptowe ciasta i torty, przed krojeniem należy zanurzyć nóż w ciepłej wodzie,

– jeśli po posmarowaniu ciasta polewą rozsmarujemy na jego powierzchni lekko ogrzaną marmoladę lub dżem, polewa nie wsiąknie w ciasto,

– jeśli w cieście są grudki, wystarczy dodać do niego kilka kropli oliwy lub oleju,

– ciasta z polewą nie należy wstawiać do lodówki – polewa może stracić połysk,

– jeśli ciasto zbyt wyschło, należy posmarować je mlekiem i wstawić na chwilę do ciepłego piekarnika,

– podczas pieczenia ciasta drożdżowego warto jest wstawić do piekarnika blaszaną miseczkę z wodą – ciasto nie będzie suche,

– aby jajka nie pękały podczas gotowania, należy wyjąć je z lodówki co najmniej na 15 minut wcześniej, a przed włożeniem jajek wodę trzeba posolić,

– aby sałata w surówce była jędrna i chrupka, oczyszczone liście przed przyprawieniem należy włozyć do foliowej torebki i wstawić na 10 minut do lodówki.

Tekst: Sławek Chyliński

Źródło: Internet