Mamy czas, wieszajmy budki lęgowe

Ptaki są częstymi gośćmi naszych ogrodów. Co sprawi, że chętniej zatrzymamy się przy swoim oknie, by popatrzeć na nie? 

Oczywiście musimy stworzyć warunki dla zatrzymania tych stworzeń w przydomowym ogródku. Zbudujmy im sezonowe „mieszkania”, a odwdzięczą się i pomogą w utrzymaniu na właściwym poziomie lokalnego ekosystemu. Już czas na zawieszenie budek lęgowych!

Niektóre ptaki, takie jak sikorki, kowaliki, muchołówki, szpaki czy wróble, do rozrodu potrzebują dziupli. Trudno o nią w wypielęgnowanym ogródku, gdzie drzewa są zdrowe, bez otworów umożliwiających ptakom założenie gniazda. Dziuple w ogrodzie mogą z powodzeniem być zastąpione przez budki lęgowe. Te można kupić lub zrobić samemu. Trzeba jednak zdążyć przed wiosną – budki lęgowe powinno się zawieszać do 15 marca, gdyż w późniejszym terminie mogą nie spełnić swojego zadania, ale zróbmy to też teraz…

Budkę można kupić, ale więcej satysfakcji przyniesie nam zbudowanie jej osobiście – oczywiście biorąc pod uwagę, aby budka była wygodna i służyła ptakom jak najdłużej. Zwróćmy też uwagę aby budka:

– dała się wyczyścić po każdym sezonie,

– posiadała odpowiednie wymiary – otwór wlotowy musi umożliwić swobodne przedostanie się „lokatora” do jej wnętrza,

– była pozbawiona ostrych elementów,

– była zbudowana z grubych, nieheblowanych i niemalowanych desek (nie stosować płyt wiórowych lub sklejek, które po deszczu „napuchną”),

– nie posiadała patyczka przy otworze wlotowym, który może stanowić dobre podparcie dla drapieżnika.

Jak ją zbudować? Kiedyś w telewizji emitowano cykl ciekawych programów dla dzieci pt. „Zrób to sam”. Prowadził je P. Adam Słodowy, który w przystępny sposób tłumaczył wykonanie prostych, ale ciekawych urządzeń. Posłużmy się fragmentami jego książki pt. „Lubię majsterkować”, która zawiera ważną dla nas instrukcję budowy takiego domku:

• wymiary domku dla ptaków ustalamy według wielkości ptaka, który ma w tym domku zamieszkać,
• nie mościmy domku dla ptaków trawą czy liśćmi, gdyż ptaki zrobią to zdecydowanie lepiej,
• w ściance przedniej (5) należy wywiercić okrągły otwór wlotowy powinien mieć średnicę dostosowaną do konkretnego gatunku ptaka. Otwór wlotowy powinien być skierowany w stronę wschodnią lub południowo-wschodnią,
• należy pamiętać, że dno domku dla ptaków (7) powinno być wsunięte do wnętrza ścianek pionowych, aby woda nie podciekała do środka,
• wewnątrz domku dla ptaków należy przybić trójkątne listwy (6) okalające dno (7), aby usztywnić konstrukcję oraz listewkę (9) ułatwiające ptakom wychodzenie z gniazda,
• nie należy umieszczać „patyczka” przy otworze wlotowym, gdyż stanowi on dogodne oparcie dla drapieżnika,
• dach domku dla ptaków powinien być dłuższy niż ścianki, aby zimą nie zacinał do środka deszcz,
• w czasie zbijania dachu (3) ze ściankami pionowymi, gwoździe (2 i 4) wbijamy tylko częściowo, tak aby można je było wyjąć, aby oczyścić domek,
• do tylnej ścianki (8) należy przybić listwę (1), która będzie pomocna przy zawieszaniu domku na drzewie.

I jeszcze zasady wieszania budki:

– budek nie należy wieszać zbyt gęsto, gdyż niektóre ptaki będą walczyć o terytorium (w ogrodzie powinno być tylko 2-3 budki),

– budki powinny być w zacienionym miejscu, a ich otwory wlotowe skierowane na wschód lub południowy wschód,

– budka musi być dobrze przytwierdzona do podpory, aby oparła się podmuchom wiatru lub ruchowi ptactwa. Powinna być zawieszona na wysokości ok. 4 m. nad ziemią – jeśli jest to dom dla sikor, to wieszamy go na wysokości od 1 do 2 metrów,

– otwór wlotowy o średnicy do 3,3 cm uniemożliwi zajęcie budki szpakowi. Jeśli budka nie zostanie zasiedlona przez kolejne dwa sezony, to zmieńmy jej lokalizację.

Tekst: Sławek Chyliński