Kalorie w żywieniu dzieci…

Dzienne zapotrzebowanie kaloryczne zależy od wielu czynników. Ile kalorii dziennie należy spożywać? Wbrew pozorom, nie jest to proste pytanie.

Dzienne zapotrzebowanie na kalorie jest uwarunkowane między innymi: trybem życia, aktywnością fizyczną, wagą, wiekiem oraz płcią. Inna jest liczba kalorii wskazana dla młodej kobiety karmiącej dziecko, a inna dla dojrzałego mężczyzny pracującego fizycznie. Jeśli nie wiesz, jakie jest Twoje dzienne zapotrzebowanie kaloryczne, możesz to w łatwy sposób obliczyć.

Czy wiesz, że dzieci powinny jeść przekąski między trzema głównymi posiłkami? Drugie śniadanie do szkoły to konieczność, jeśli chcesz aby czas, który dziecko spędza w szkole był wykorzystany przez Twoją pociechę na przyswojenie wiedzy. Pamiętaj, mózg stale potrzebuje paliwa w postaci glukozy we właściwej ilości. Zarówno jej nadmiar, jak i brak pogarszają jego funkcję.

Dlatego drugie śniadanie powinno zawierać wszystkie niezbędne składniki – węglowodany o niskim i średnim indeksie glikemicznym, białka, tłuszcze, witaminy, minerały, antyoksydanty. Przy takich posiłkach utrzymuje się stabilny poziom cukru we krwi i organizm radzi sobie ze zwiększonym wysiłkiem umysłowym.

Kiedy pytam rodziców o to, jak wygląda u dziecka dodatkowy posiłek, często uważają, że wystarczy dać dziecku pieniądze na zakupy. To jedynie uspokaja ich sumienie. Dziecko przeważnie kupuje słodycze, chipsy, solone orzeszki, batony, tzw. „żywność śmieciową”, która rujnuje zdrowie i osłabia efektywność na lekcjach. Jedyną osobą, która ma najwięcej korzyści z takiej sytuacji jest właściciel sklepu.

Kilka uwag o żywieniu dzieci w wieku szkolnym.

Najnowsze badania dotyczące żywienia polskich dzieci w wieku 6 – 12 lat wykazały niedobór wapnia, witaminy B1, B2, B6, C i PP. Dieta dzieci w tym przedziale wiekowym jest uboga w pokarmy o małym stopniu przetworzenia. Dzieci jedzą zbyt dużo cukierków, chipsów, batoników, a za mało warzyw, owoców. Zgroza ogarnia, gdy podczas przerwy śniadaniowej uczniowie wyciągają z plecaków rogaliki typu „seven day’s”, oblepione cukrem pudrem pączki, a zamiast owoców – soczki w kartonikach. Nagminnie kupują w sklepie chipsy, różne rodzaje batonów, wafelków, lizaków i cukierków.

Dzieci pytane czy jadły w domu śniadanie, najczęściej odpowiadają, że jadły płatki z mlekiem. Wcale nierzadka jest odpowiedź, że nic nie jadły, bo rano nie mogą, nie chce im się jeść. W naszym klimacie śniadanie powinno być podstawowym posiłkiem dnia, powinno dostarczać czwartą część wszystkich składników pokarmowych, które są potrzebne dorosłemu i dziecku w ciągu całego dnia do prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Aktywna nauka szkolna to ciężka praca. Śniadanie to podstawa, dlatego dzieci nie powinny wychodzić do szkoły bez tego posiłku. Brak śniadania powoduje, że dzieci mają: mniej energii, problemy z koncentracją, są bardziej drażliwe, mają mniejszą odporność i siły witalne. Jeżeli dzieci nie chcą jeść rano, należy zasiadać do śniadania razem z nimi. Towarzystwo i dobry przykład na pewno poprawią apetyt.

Każdy posiłek smakuje lepiej gdy jest zjadany w przyjaznej, spokojnej atmosferze.

Co najważniejsze, tylko spokój i dobry nastrój powodują, że procesy trawienia i wchłaniania przebiegają skutecznie i organizm w pełni wykorzystuje substancje odżywcze.

Przysłowie dbających o elegancką sylwetkę mówi: śniadanie zjedz sam, obiadem podziel się z przyjacielem, a kolację oddaj wrogowi. Śniadanie powinno być najobfitszym posiłkiem dnia. Powinno być bogate w białko, węglowodany, zdrowe tłuszcze, a także w wapń, żelazo, błonnik i witaminy.

Dobrze przygotowane śniadanie powinno składać się z:

– produktu zbożowego (płatki zbożowe, pieczywo),

– dodatku z owoców i warzyw np. jabłko, kilka truskawek, kawałek papryki, plasterki pomidora lub ogórka, 2 – 3 rzodkiewki,

– nabiału: ser, mleko, jogurt lub jajka na miękko.

Należy pamiętać, że ważna jest różnorodność produktów, a nie ilość.

Dzieci, które nie jedzą śniadań częściej chorują na otyłość, ponieważ podjadają w ciągu dnia. Na ogół nie uzupełniają deficytu składników odżywczych, tylko zaspokajają łaknienie.

Drugie śniadanie zjadane w szkole powinno składać się z kanapki, owoców i małej (0,5 l) butelki wody. Jeżeli koniecznie chcemy dać dziecku coś słodkiego, niech to będzie kawałek czekolady z orzechami, a nie naszpikowane chemią „Mentosy”, „Marsy” czy „Laions’y”.

Szczególnie w okresie jesienno – zimowym należy dawać dzieciom dużo surówek, bo zawarte w warzywach sole mineralne uodporniają organizm. Naturalna, zdrowa żywność ma właściwości lecznicze. Od najmłodszych lat należy wyrabiać u dzieci nawyk popijania wody, która pomaga w rozprowadzaniu składników odżywczych po całym organizmie. Dzieci powinny pić wody o niskiej zawartości minerałów.

Kolorowe napoje gazowane nie mają żadnej wartości odżywczej, zawierają jedynie chemiczne substancje smakowe i cukier, podobnie soki w kartonach.

Dlatego obecnie w dietetyce zaleca się picie wody.

Na zakończenie podaję wykaz wybranych składników mineralnych i podstawowych informacji na ich temat, ponieważ rzadko spotyka się je w artykułach omawiających żywienie. Tabele z witaminami są znacznie częściej przytaczane.

Wybrane składniki mineralne.

Wapń, fosfor – podstawowy materiał budulcowy kośćca i zębów w połączeniu z wit. D – produkty mleczne, jaja, ryby, natka pietruszki, jarmuż, chrzan,

Magnez – wpływa na stan serca, naczynia wieńcowe, układ nerwowy, chroni przed alergiami, łagodzi stan zmęczenia – kakao, orzechy, migdały, czekolada gorzka, ciemne pieczywo, kasza gryczana, fasola, groch, kiełki pszenicy, jeżyny, jabłka,

Żelazo – współdziała w procesach krwiotwórczych – wątroba, jaja, ryby, szpinak, sałata, natka pietruszki,

Miedź – współdziała w procesach krwiotwórczych – ogórki, szpinak, kukurydza, sałata, porzeczki, wątroba, kasza gryczana,

Kobalt – współdziała w procesach krwiotwórczych – kasza gryczana, kakao, herbata, kukurydza,

Sód – współdziała w gospodarce wodnej organizmu oraz regulacji ciśnienia krwi – sól kuchenna, kapusta kiszona, płatki kukurydziane, ciemne pieczywo,

Potas – współdziała w gospodarce wodnej organizmu oraz regulacji ciśnienia krwi – mleko, drób, ryby, groch, fasola, owoce, warzywa,

Chlor – współdziała w gospodarce wodnej organizmu oraz regulacji ciśnienia krwi – sól kuchenna,

Cynk – odgrywa dużą rolę w gojeniu ran, formowaniu kośćca, pomocny przy schorzeniach skóry – cebula, czosnek, kiełki pszenicy, pestki dyni, grzyby wątroba, ryby, ciemne pieczywo, mięso,

Jod – konieczny do prawidłowego funkcjonowania tarczycy – ryby morskie, sól kamienna, jaja,

Selen – wpływa na odporność organizmu, zapobiega schorzeniom nowotworowym i układu krążenia – ciemne pieczywo, ryby, drożdże, mięso, płatki kukurydziane, jaja, grzyby,

Fluor – chroni zęby przed próchnicą – herbata, ryby morskie,

Krzem – wpływa na stan skóry, gojenie ran – herbaty ziołowe,

Lit – pomaga zwalczać depresje, zapobiega sklerozie – sól kuchenna, wody mineralne.

                                     Agata Tabor – pielęgniarka szkolna