Zupki – jarzynowa (cz. II)

Smacznie i zdrowo…

Zupa kalafiorowa

Składniki:

– 6 szklanek mięsnego rosołu lub z kostki (warzywny, drobiowy, grzybowy)

– 1 kalafior lub 1 opakowanie mrożonego kalafiora (50 dag)

– ½ szklanki śmietany (18%)

– ½ szklanki mleka, 1 łyżka mąki

– garść posiekanej zieleniny (koperek, natka pietruszki, lubczyk)

– sól, pieprz

– ewentualnie 2 ziemniaki

Wykonanie:

Kalafior dokładnie umyć, usunąć głąb i podzielić na różyczki (kalafior mrożony wystarczy przelać na cedzaku gorącą wodą). Wrzucić do wrzącego rosołu i gotować do miękkości. Jeśli dodajemy do zupy ziemniaki, należy je obrać, pokroić w kostkę i wrzucić do garnka razem z rozdrobnionym kalafiorem. Mąkę przesiać i rozprowadzić mlekiem, wymieszać ze śmietaną. Dodać do zupy i wymieszać na niewielkim ogniu, nie dopuszczając do wrzenia. Doprawić do smaku i obficie posypać posiekaną zieleniną.

…marchewkowa

Składniki:

– 50 dag średniej marchewki

– 1 czubata łyżka margaryny

– 10 dag korzenia chrzanu

– 4 szklanki rosołu mięsnego lub z kostki (warzywny, drobiowy)

– spora garść posiekanego szczypiorku

– 10 dag gęstej śmietany (najlepiej kremówki)

– cukier

– sól, pieprz

Wykonanie:

Marchew oczyścić, obrać i zetrzeć na tarce z dużymi otworami. Dusić na tłuszczu na małym ogniu do chwili, gdy marchewka zmięknie i stanie się przezroczysta. Chrzan oskrobać nożem lub pociąć na szatkownicy na długie, cienkie wiórki. Dodać do marchewki i zalać rosołem. Doprowadzić na niewielkim ogniu do wrzenia i gotować jeszcze 5 minut, a następnie doprawić do smaku. Śmietanę lekko ubić z odrobiną pieprzu. Na każdą porcję nakładać 1-2 łyżki śmietany i posypać posiekanym szczypiorkiem. Podawać ze świeżym pieczywem albo z ciepłymi, rumianymi grzankami z bułki wrocławskiej.

…groszkowa

Składniki:

– 1 opakowanie mrożonego zielonego groszku

– 1 średnia marchewka

– 2-3 spore ziemniaki

– 1-2 kostki rosołowe lub rosół mięsny

– spora garść posiekanej zieleniny (natka pietruszki, bazylia)

– 1 żółtko

– opakowanie groszku ptysiowego

– sól, pieprz

Wykonanie:

Marchewkę i ziemniaki obrać. Ziemniaki pokroić w niewielką kostkę, marchewkę pozostawić w całości. Zagotować sześć szklanek rosołu mięsnego lub z kostki, dodać zamrożony groszek, pokrojone ziemniaki i marchewkę. Gotować do miękkości. Marchewkę ostrożnie wyjąć i pokroić w talarki. Resztę zupy przetrzeć przez sito lub zmiksować z żółtkiem, doprawić do smaku. Przed podaniem dodać pokrojoną marchewkę i posiekaną zieleninę, doprawić do smaku. Zupę podawać z groszkiem ptysiowym.

…pietruszkowa

Składniki:

– 20 dag mięsa wędzonego kurczaka lub wieprzowej wędzonki

– 5 średnich pietruszek

– 1-2 cebule

– 1 niewielki por (tylko biała część)

– 1 puszka konserwowa groszku

– 3 kostki rosołowe

– 3 łyżki masła

– garść posiekanej natki pietruszki

– starta gałka muszkatołowa

– sól, pieprz

– grzanki z czerstwej bułki wrocławskiej lub groszek ptysiowy

Wykonanie:

Pietruszkę obrać i zetrzeć na tarce z dużymi otworami, por i cebule drobno posiekać, wszystkie jarzynki zeszklić na tłuszczu. Zalać sześcioma szklankami rosołu z kostki lub wody z przyprawą i gotować ok. 20 minut. Przetrzeć przez sito lub zmiksować. Mięso pokroić w kostkę, dodać do zupy razem z groszkiem (z zalewą), doprawić do smaku i raz jeszcze zagotować na małym ogniu, stale mieszając (można podłożyć płytkę ochronną). Przed podaniem obficie posypać posiekaną zieleniną. Z bułki przygotować niewielkie grzanki i przyrumienić na złoty kolor w nagrzanym piekarniku. Podać oddzielnie tak, aby każdy sam nakładał je sobie na talerz.

…chrzanowa

Składniki:

– 1 drobiowa porcja rosołowa

– 1 wędzone udo kurczaka lub kawałek wędzonego mięsa indyczego

– 1 porcja włoszczyzny z kapustą

– 5 łyżek świeżo startego chrzanu

– 5 jajek ugotowanych na twardo

– 4-5 ząbków czosnku

– 1 łyżka przesianej mąki pszennej

– 1 szklanka śmietany

– 1 łyżka margaryny

– 1 listek laurowy

– garść posiekanej zieleniny (natka pietruszki, szczypiorek, koperek)

– sól, pieprz

Wykonanie:

Włoszczyznę oczyścić i zetrzeć na tarce z dużymi otworami, dodać porcję rosołową i listek laurowy, zalać sześcioma szklankami wody, gotować do miękkości. Odcedzić i wywar przelać z powrotem do garnka. Czosnek zmiażdżyć lub drobno posiekać i razem z chrzanem dodać do zupy. Wędzone mięso pokroić i wrzucić do zupy, ewentualnie doprawić do smaku. Gotować 15 minut na niewielkim ogniu. Śmietanę wymieszać z mąką, dodać do zupy i podgrzewać, stale mieszając, nie dopuszczając jednak do wrzenia. Przed podaniem dodać jajka pokrojone w paseczki oraz posiekaną zieleninę. Zupę należy podawać z pieczywem, najlepiej z chrupiącymi bułeczkami (czerstwe bułki można skropić wodą i włożyć je do nagrzanego piekarnika na 5 minut – będą jak świeże) lub z czosnkowymi grzankami.

…paprykowa

Składniki:

– 8 szklanek warzywnego rosołu z kostki

– 50 dag zielonej papryki

– 1-2 cebule

– 20 dag ryżu

– 2-3 łyżki oleju

– szklanka śmietany

– posiekana natka pietruszki lub szczypiorek

– pikantna papryka w proszku

– sól

Wykonanie:

Ryż ugotować do miękkości w rosole z kostki. Paprykę oczyścić z gniazd nasiennych, pokroić w paseczki. Cebule drobno posiekać i zeszklić na tłuszczu, dodać paprykę i dusić na niewielkim ogniu, aż papryka zmięknie. Uduszone jarzynki dodać do zupy, wymieszać, zabielić śmietaną i podgrzać, nie dopuszczając do wrzenia, ewentualnie doprawić do smaku. Przed samym podaniem dodać sporą porcję posiekanej pietruszki.

Dla zdeklarowanych mięsożerców do gotującego się ryżu można dodać pokrojone w grube plasterki 3-4 parówki. Wegetarianie mogą wykorzystać do tego celu parówki sojowe.

…koperkowa

Składniki:

– 1 drobiowa porcja rosołowa

– 1 porcja włoszczyzny

– 2 pęczki koperku

– warzywna przyprawa typu vegeta

– ½ szklanki śmietany

– 1 łyżeczka przesianej mąki pszennej

– 10-20 dag ryżu (1-2 torebki) ugotowanego na sypko

– sól, pieprz

Wykonanie:

Porcję rosołową oczyścić i zalać sześcioma szklankami zimnej wody, dodać łyżeczkę przyprawy warzywnej i zagotować na małym ogniu. Włoszczyznę drobno poszatkować lub zetrzeć na tarce z dużymi otworami. Koperek posiekać i połowę razem z włoszczyzną dodać do zupy. Gotować na średnim ogniu do chwili, gdy mięso będzie miękkie i będzie odchodzić od kości. Mięso wyjąć i oddzielić od kości, drobniutko posiekać. Śmietanę wymieszać z przesianą mąką, rozprowadzić kilkoma łyżkami lekko ostudzonej zupy, wlać do garnka i podgrzewać na niewielkim ogniu do chwili, gdy zupa zgęstnieje. Dodać rozdrobnione mięso, ryż i pozostały koperek. Ewentualnie doprawić. Zupę można też przygotować dużo szybciej, zastępując wywar drobiowy rosołem z kostki, a mięso kurczaka drobno pokrojoną wędliną (szynka, parówki, kiełbasa). Można także wykorzystać mięso pieczonego lub wędzonego drobiu. W wersji wegetariańskiej możemy zastąpić mięso sojowymi parówkami lub uduszonymi oddzielnie, pokrojonymi w paseczki grzybami (pieczarki, boczniaki), można też po prostu mięso pominąć, a zupę ugotować na warzywnym lub grzybowym rosole z kostki.

…szczawiowa

Składniki:

– 75 dag ziemniaków

– 20 dag szczawiu

– 1 szklanka mleka

– 1 szklanka śmietany

– 2 jajka ugotowane na twardo

– garść posiekanej zieleniny (natka pietruszki, koperek, lubczyk)

– sól, cukier

– warzywna przyprawa typu vegeta

Wykonanie:

Ziemniaki obrać, pokroić w drobną kostkę i zalać 3 szklankami gorącej wody z dodatkiem przyprawy warzywnej. Gotować do miękkości. Szczaw przebrać, osączyć i drobniutko posiekać, dodać do gotujących się ziemniaków. Zagotować i zdjąć z ognia. Mąkę przesiać i rozprowadzić kilkoma łyżkami zimnego mleka. Pozostałe mleko zagotować, dodać mąkę i stale mieszając podgrzewać na małym ogniu do wrzenia. Dolać do ziemniaków i dobrze wymieszać. Dodać śmietanę i posiekaną zieleninę, wymieszać. Doprawić solą i cukrem. Jajka pokroić na cząstki, na każdym talerzu położyć połowę jajka. Zalać gorącą zupą.

…ziemniaczana z majerankiem

Składniki:

– 50 dag ziemniaków

– 20 dag podsuszanej kiełbasy

– 1 por (ok. 25 dag)

– 20 dag karotki

– 1 cebula

– 2 łyżki oleju

– 1 litr bulionu warzywnego

– sól, pieprz, majeranek wg uznania (wskazany świeży)

– słodka papryka, gałka muszkatołowa

– gęsta śmietana

Wykonanie:

Obieramy ziemniaki i kroimy je w 1-cm. kostkę. Dokładnie opłukany por kroimy w plasterki. W cienkie plasterki kroimy też obraną marchewkę i kiełbasę. Cebulę kroimy w drobną kosteczkę.

Pokrojoną kiełbasę smażymy na oleju ok. 3 minuty, po czym odsączamy na ręczniku kuchennym. Na tłuszczu pozostałym po smażeniu kiełbasy podsmażamy przez 2 minuty ziemniaki, marchewkę i cebulę. Zalewamy warzywa bulionem, wsypujemy sól i pieprz, a następnie gotujemy ok. 20 minut.

Świeży majeranek płuczemy, strząsamy wodę, odrywamy listki od łodyżek lub połowę suszonego i pokrojony por wkładamy do zupy i gotujemy jeszcze 10 minut. Następnie dodajemy śmietanę i doprawiamy do smaku solą, pieprzem, słodką papryką i gałką muszkatołową.

Zupę podajemy z plasterkami kiełbasy i posypaną resztą majeranku.

Krem dyniowy

Składniki:

– 75 dag miąższu dyni

– 1 szklanka mleka

– ½ szklanki śmietany

– 2 spore pory (tylko białe części)

– 2 łyżki margaryny

– sól, pieprz

– garść posiekanej zieleniny (natka pietruszki, bazylia)

-1 opakowanie groszku ptysiowego

Wykonanie:

Pory oczyścić i pokroić na cienkie plasterki, zeszklić na tłuszczu. Miąższ z dyni oczyścić z pestek i pokroić w drobną kostkę, dodać uduszone pory, zalać mlekiem i gotować na małym ogniu do chwili, gdy, powstanie jednolita masa. Przetrzeć przez sito lub zmiksować. Dodać śmietanę i doprawić do smaku, podgrzać na małym ogniu, stale mieszając, ale nie dopuścić do wrzenia. Przed podaniem obficie posypać posiekaną zieleniną. Zupę podawać z groszkiem ptysiowym.

Tekst: Sławek Chyliński

Źródła:

• Technikum Żywienia i Usług Gastronomicznych w Sadownem
• „Kuchnia polska”, Małgorzata Caprari, Wyd. KDC, Warszawa 2006
• Internet