Zupki – dodatki do zup I
Najpopularniejszymi w Polsce dodatkami do zup są makaron i ryż, sposobu ich przygotowania nikogo nie trzeba uczyć, tym bardziej, że na każdym opakowaniu można znaleźć szczegółowe informacje.
Na bardziej eleganckie okazje można też podać makaron (wstążki lub łazanki) przyrządzony z… naleśników – wystarczy tylko pokroić gotowe naleśniki na podłużne paseczki czy kwadraty, mniejsze lub większe. Smaczny jest także groszek ptysiowy, jednak jego samodzielne przygotowanie jest dużo bardziej kłopotliwe niż przygotowanie samej zupy, tym bardziej, że bez kłopotu i dużo taniej można nabyć groszek ptysiowy w sklepie, jeśli nie w każdym sklepie spożywczym, to w każdym supermarkecie. Dobrym dodatkiem są także krakersy i grzanki. Grzanki można też kupić, lecz bez problemów można je przygotować w domu – wystarczy kromki wczorajszego chleba czy bułki wstawić do nagrzanego piekarnika, lub obrumienić na tłuszczu na patelni. Grzanki można także posmarować masłem i posypać tartym żółtym serem albo posiekanym czosnkiem.
Zacierki
Składniki:
– 1 jajko
– 2/3 szklanki mąki
– sól
Wykonanie:
Mąkę, jajko, sól i 2-3 łyżki wody wymieszać w małej misce, po czym zagnieść twarde ciasto. Skubać małe kawałki ciasta i formować w rękach podłużne wałeczki, wrzucać do wrzącej wody i gotować do miękkości. Można też ciasto utrzeć na tarce o dużych otworach i przesypać przesianą mąką.
Diablotki
Składniki:
– 1 bagietka lub bułka paryska pokrojona w cienkie plasterki
– 10 dag dobrego masła
– 10 dag startego parmezanu
– 3 żółtka
– sproszkowana papryka
Wykonanie:
Masło utrzeć na krem z dodatkiem żółtek, sera i papryki, a otrzymaną masą smarować plasterki bułki. Przed podaniem wstawić do piekarnika na około 5 minut, żeby diablotki nabrały złotego koloru. Te wykwintne grzanki nasze babki podawały do klarownych zup. Dziś bez zmrużenia oka można podać je jako przystawkę podczas uroczystej gali do rosołu lub zupy grzybowej podawanych w filiżankach.
Małe grzanki
Składniki:
– 1 spora kromka chleba (jasnego lub ciemnego) na osobę
– oliwa (w najgorszym przypadku dobry olej słonecznikowy)
– 1-2 ząbki czosnku
– 1-2 małe pikantne papryczki lub łyżeczka mielonej kolendry albo szczypta mielonego pieprzu
– gałązka majeranku lub oregano
– ewentualnie mieszanka innych pikantnych przypraw
Wykonanie:
Na patelni rozgrzać oliwę lub olej, wrzucić całe ząbki czosnku i pokruszoną paprykę, ewentualnie mieloną kolendrę i pieprz lub inne przyprawy. Kiedy czosnek się przyrumieni, wyjąć go, a do aromatycznego oleju wrzucić grzanki i obrumienić ze wszystkich stron. Wyjąć łyżką cedzakową i odsączyć z tłuszczu jak frytki.
Paszteciki
Składniki:
Nadzienie
– 50 dag dużych pieczarek
– 4-5 sporych orzechów włoskich
– sól, pieprz
– 1 łyżka margaryny
– sok z ½ cytryny
Ciasto
– 30 dag mąki pszennej
– 15 dag margaryny
– 1 żółtko
– 2-3 łyżki śmietany
– sól, kminek
– tłuszcz do smarowania formy, tarta bułka
Wykonanie:
Przesianą mąkę posiekać z zimną margaryna, żółtko wymieszać ze śmietaną i dodać do ciasta, razem ze szczyptą soli i szczyptą ziaren kminku. Zagnieść szybko ciasto i uformować kulę, zawinąć w folię aluminiową i wstawić na godzinę do lodówki. W międzyczasie przygotować grzybowy farsz: grzyby oczyścić i umyć. Odciąć kapelusze i skropić je sokiem z cytryny, trzonki drobniutko posiekać. Rozgrzać margarynę, udusić posiekane trzonki pieczarek, dodać posiekane orzechy i doprawić do smaku solą i pieprzem. Ciasto rozwałkować i pokroić na spore kwadraty. Na każdym układać kapelusz pieczarki i przykrywać go masą grzybowo-orzechową. Rogi kwadratów sklepić nad kapeluszami. Posmarować rozmąconym białkiem, posypać kminkiem, ułożyć na natłuszczonej i wysypanej tartą bułką formie, wstawić do nagrzanego piekarnika i piec na złoty kolor. Zamiast kruchego ciasta można wykorzystać naleśniki, a do masy grzybowo-orzechowej można także dodać posiekaną cebulę.
Okrągłe kluseczki
Składniki:
– 1 jajko
– szczypta soli
– 3 łyżeczki wody (najlepiej gazowanej)
– spora garść mąki
Wykonanie:
Zagnieść dość gęste ciasto, zostawić na 15-20 minut i rozwałkować na niezbyt cienki placek. Naparstkiem wykrawać kółeczka i smażyć na gorącym oleju na złoty kolor. Odsączyć na papierowych ręcznikach i podawać jako dodatek do czystych zup i zup jarzynowych.
Kluski pieczone
Składniki:
– 1 ½ szklanki mąki
– 2 jajka
– 2 łyżeczki oliwy lub dobrego oleju
– 1 łyżeczka proszku do pieczenia (ale nie słodkiego)
– sól
Wykonanie:
Mąkę i proszek przesiać ze szczyptą soli. Jajka ubić na jednolitą masę z oliwą, połączyć z mąką i dobrze wymieszać lub zmiksować. Przygotowane ciasto rozwałkować dość grubo (na około 1 cm), pokroić w pasy, a następnie na podłużne kluseczki lub łazanki. Gotowe kluski ułożyć na natłuszczonej blasze, wstawić do nagrzanego piekarnika (około 200 st. C) i piec około 15 minut, kilka razy potrząsając blaszką, aby kluseczki nie przykleiły się do blachy. Osudzone kluski można przechowywać kilka dni w dużym słoiku typu twist.
Kluski smażone
Składniki:
– 3 jajka
– ½ szklanki tartej bułki
– 2 łyżki mąki ziemniaczanej
– sól
– olej do smażenia
Wykonanie:
Jajka ubić ze szczyptą soli i wymieszać z tartą bułką oraz przesianą mąką ziemniaczaną. Na dużej patelni rozgrzać olej i łyżeczką kłaść na tłuszcz niewielkie kluseczki, smażyć z obu stron na złoty kolor, wybierać łyżką cedzakową i odsączać na papierowych ręcznikach. Najlepsze są kluseczki podane na gorąco, jednak jeśli pozostanie ich porcja, to możemy przechowywać je w lodówce, a przed podaniem wstawić na 5 minut do gorącego piekarnika.
Tekst: Sławek Chyliński
Źródła:
„Kuchnia polska”, Małgorzata Caprari, Wyd. KDC, Warszawa 2006
Internet