Dialog pokoleń… – promocja książki
13 marca w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Sadownem odbyło się spotkanie promujące nowość wydawniczą dotyczącą m.in. Sadownego pt. “Dialog pokoleń na Mazowszu dalszym (Dąbrówka, Sadowne, Stoczek)”.
Na wstępie książki, we wprowadzeniu p. Moniki Kresy czytamy:
„Książka, którą trzymają Państwo w rękach, jest przede wszystkim zbiorem rozmów prowadzonych w trzech mazowieckich wsiach, które łączy właściwie tylko to, że znajdują się na obszarze dialektologicznego Mazowsza dalszego. Wszystkie też mają swoją unikatową historię, obyczajowość, swoje mniejsze lub większe Termopile i mniej lub bardziej znanych Norwidów. Wszystkie zasługują na to, by choć skrawek ich historii i rzeczywistości językowej utrwalić, opisać i spopularyzować.
Oczywiście, zasługują na to tysiące innych wsi mazowieckich, nie będę więc ukrywać, że wybór właśnie tych trzech był wyborem subiektywnym. Odnoszę jednak wrażenie, że historie, które przedstawiciele najstarszego pokolenia opowiedzieli członkom swoich rodzin i najmłodszym mieszkańcom gmin, mają charakter uniwersalny, a sytuacja językowa w nich zastana jest przykładem tego, co dzieje się w innych miejscach Mazowsza.
Niniejsza publikacja jest owocem pracy co najmniej trzech pokoleń osób, spośród których najmłodsze stanowią uczniowie gimnazjów i szkół podnadgimnazjalnych, a najstarsze – ich dziadkowie, pradziadkowie i sąsiedzi. To właśnie dzięki dialogowi tych dwóch pokoleń mogła zaistnieć niniejsza publikacja, w której zgromadzono zapisy rozmów – wywiadów prowadzonych przez tych najmłodszych z tymi najstarszymi”.
Dodajmy, że przedmiotowa publikacja powstała pod redakcją p. Moniki Kresy – absolwentki Liceum Ogólnokształcącego w Sadownem, aktywnej uczestniczki „Dialogu pokoleń”, a całe przedsięwzięcie zostało zrealizowane ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu „Ojczysty dodaj do ulubionych”.
Jedną ze szkół biorących udział w „Dialogu pokoleń” był Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Sadownem, w którym dwukrotnie w 2015 roku dr Monika Kresa przeprowadziła warsztaty. Podczas pierwszego spotkania uczniowie poznali językową specyfikę regionu, w którym mieszkają – Sadowne i okolice położone są bowiem na historycznym pograniczu Mazowsza i Podlasia. Uczniowie nauczyli się też dobierać informatorów i prowadzić badania dialektologiczne. Owocem ich badań było kilka godzin nagrań rozmów z Sadownego i okolicznych wsi, które stały się podstawą publikacji książkowej.
W taki sposób powstała nowa pozycja książkowa: “Dialog pokoleń na Mazowszu dalszym (Dąbrówka, Sadowne, Stoczek)”.
Nie powstałaby ona, gdyby nie zaangażowanie uczniów: Anny Ryszawy, Patryka Gałązki, Jakuba Łopacińskiego, Klaudii Kalbarczyk, Mileny Bartnik, Gabrieli Renik, działających pod czujnym okiem pedagogów ZSP w Sadownem Państwa Mirosławy i Marka Reników (rys historyczny regionu sadowieńskiego, opracowany przez p. Marka Renika, poprzedza część pozycji książkowej dot. Sadownego). Oczywiście słowa podziękowania należą się również osobom, które zechciały poświęcić swój czas i opowiedzieć uczniom o tym, jak kiedyś wyglądało życie na wsi – ich wypowiedzi zawiera właśnie ta publikacja.
O spotkaniu
W imieniu uczniów sadowieńskich szkół przybyłych gości powitał p. Sławomir Ryszawa – Dyrektor ZSP w Sadownem, a oficjalną promocję książki poprzedziła krótka część artystyczna, którą przygotowali uczniowie wraz z pedagogiem p. Kamilem Kiełkiem. Nową pozycję książkową zaprezentowała p. dr Monika Kresa – adiunkt w Zakładzie Historii Języka Polskiego i Dialektologii Uniwersytetu Warszawskiego. Natomiast o badaniach nad gwarą regionu sadowieńskiego i jej charakterystycznych elementach opowiedziała p. dr hab. Wanda Decyk-Zięba z Zakładu Historii Języka Polskiego i Dialektologii Uniwersytetu Warszawskiego, której słowo wstępne poprzedza część dot. Sadownego w tej publikacji, a która również jest absolwentką sadowieńskiego Liceum.
Podczas spotkania zaprezentowano także inną książkę dotyczącą regionu pt.: „Niedokończona historia. Materiały z sesji popularno-naukowej z okazji 500-lecia Sadownego” wydana staraniem Stowarzyszenia Kulturalno – Oświatowego Działam.
Uczniowie mieli też okazję zapoznać się z przygotowanym sprawozdaniem z projektu „Erasmus+”, w którym uczestniczy sadowieńska Szkoła.
Obie prezentowane pozycje książkowe są dostępne w zbiorach sadowieńskich bibliotek: Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych i Gminnej Biblioteki Publicznej. Zachęcamy do zapoznania się z nimi.
Tekst/foto: Sławek Chyliński