Chleb we własnym wykonaniu…
W obecnych czasach często przypominamy sobie o walorach dawnego pieczywa i dziś wraca ono do łask, gdyż – jak mówi najstarsza prawda ludzkości – domowe znaczy najzdrowsze i najsmaczniejsze.
Spróbujmy czasami przygotować sobie choć jeden bochenek domowego pieczywa, które znacznie dłużej zachowuje świeżość niż pieczywo ze sklepu.
Chleb pszenny
Przepis pochodzi z podręcznika do klasy III. Jest prosty w wykonaniu, a sporządzony wg niego chleb jest smaczny. Przy niewielkiej pomocy potrafią go wykonać nawet trzecioklasiści.
– ½ l wody,
– 5 dag drożdży,
– ½ kg mąki,
– ½ szklanki otrąb pszennych,
– 2 płaskie łyżki cukru,
– 1 łyżeczka soli,
– 2 łyżki siemienia lnianego,
– ziarna słonecznika, dyni, rodzynki, suszone śliwki, podsmażona cebula (według uznania).
Drożdże rozpuścić w wodzie. W misce wymieszać wszystkie suche składniki. Zalać je rozpuszczonymi drożdżami i dokładnie wymieszać (można mikserem). Dodać siemię i wybrane ziarna, a następnie ponownie wymieszać (tym razem drewnianą łyżką). Odstawić do wyrośnięcia. Wyłożyć do wysmarowanych tłuszczem i posypanych tartą bułką blaszek (2 keksówki). Włożyć do nagrzanego do 180 st. C piekarnika i piec 50 minut.
***
***
***
Chleb żytni
Składniki:
– 1 kg mąki żytniej
– 40 dag ziemniaków
– 1 dag drożdży
– źródlana lub mineralna woda
– tłuszcz do posmarowania blachy
Wykonanie:
Poprzedniego dnia 35 dag mąki zalać trzema szklankami przegotowanej ciepłej wody (najlepiej źródlanej albo mineralnej) i postawić w ciepłym miejscu do sfermentowania (zimą możemy wykorzystać do tego celu kaloryfer). Rano ugotować ziemniaki w mundurkach, obrać i jeszcze ciepłe zmielić w maszynce lub przetrzeć przez sito. Do naczynia chlebowego dodać ziemniaki i pozostałą przesianą mąkę, pokruszone drożdże i łyżeczkę soli. Wyrabiać ciasto około 10 minut (najlepiej mikserem), a następnie pozostawić do wyrośnięcia w ciepłym miejscu na 3-4 godziny. Przełożyć na natłuszczoną blachę i zostawić jeszcze na pół godziny. Włożyć do nagrzanego piekarnika (około 200 st. C) i piec około godziny. Do chleba można dodać kminek (mielony lub w ziarenkach), jeśli lubimy jego smak. W dawnych czasach blachę chlebową wykładano liśćmi kapusty i… tataraku, który ma podobno zapewniać zdrowie i doskonałą kondycję na długie lata!
Chlebek śniadaniowy
Składniki:
– 1 ½ dag drożdży
– 50 dag mąki pszennej
– źródlana lub mineralna woda
– ¼ szklanki mleka
– 1-2 ziemniaki
– duża szczypta soli
– łyżeczka cukru
– 3 łyżki masła lub margaryny
Wykonanie:
Wieczorem przygotować rozczyn chlebowy z drożdży, 10 dag mąki i letniej wody, pozostawić na noc w ciepłym miejscu. Następnego dnia do rozczynu dodać resztę mąki, letnie mleko, ugotowane w mundurkach i jeszcze ciepłe przetarte przez sito ziemniaki, sól i cukier. Energicznie wyrabiać, dodając tyle letniej wody, aby powstało niezbyt twarde ciasto. Dwie łyżki masła lub margaryny stopić, lekko ostudzić i jeszcze ciepłe wlać do ciasta. Przykryć wilgotną lnianą lub bawełnianą czystą ściereczką i postawić w ciepłym miejscu do wyrośnięcia. Gdy ciasto powiększy swoją objętość, natłuszczonymi rękami uformować podłużny chlebek, przełożyć do natłuszczonej formy i polać z wierzchu łyżką stopionego masła. Piec w nagrzanym, średnio gorącym piekarniku, sprawdzając patyczkiem, czy chleb jest gotowy. Taki chlebek doskonale smakuje z masłem i rzodkiewkami albo szczypiorkiem.
Do chlebowego ciasta zrobionego według powyższego przepisu można dodać także pokruszone zioła (rozmaryn, tymianek, kminek), siekany czosnek lub orzechy włoskie albo pokrojony w drobniutką kostkę i obtoczony w mące żółty ser albo szynkę.
Warto wiedzieć…
Ile waży:
– 1 szklanka śmietany – 25 dag
– 1 szklanka mąki pszennej – 12-16 dag
– 1 szklanka mąki ziemniaczanej – 20 dag
– 1 szklanka cukru kryształu – 16-18 dag
– 1 szklanka cukru pudru – 12-16 dag
– 1 szklanka ryżu – -16-20 dag
– 1 szklanka kaszy manny – 15 dag
– 1 szklanka kaszy perłowej – 14-18 dag
– 1 szklanka grochu łuskanego – 23 dag
– 1 płaska łyżka mąki – 2 dag
– 1 kopiasta łyżka mąki – 4 dag
– 1 płaska łyżka masła – 2,5 dag
– 1 kopiasta łyżka masła – 5 dag
– 1 łyżeczka soli – 1 dag
– 1 średni ziemniak – 10 dag
– 1 średni ogórek – 10 dag
– 1 średnia marchewka – 7,5 dag
– 1 średnia cebula – 7,5 dag
Tekst/foto: Danuta Chylińska/Sławek Chyliński